نگهداری از پکیج تصفیه فاضلاب می تواند بسیار مهم تر از طراحی آن باشد. پکیج تصفیه چه از نوع فاضلاب صنعتی و چه فاضلاب بهداشتی دارای بخش ها و اجزای برقی و متحرک است. که نیاز به نگهداری روزانه، هفتگی، ماهیانه و سالانه دارند. در صورت بهره برداری مناسب از پکیج تصفیه فاضلاب از بروز مشکلات بزرگ تر و از کار افتادن پکیج ها جلوگیری شده و راندمان دستگاه همیشه در حد بالایی باقی می ماند.
نگهداری از پکیج تصفیه فاضلاب
پکیج تصفیه فاضلاب، سیستمی کارآمد و مدرن برای تصفیه فاضلاب صنعتی و خانگی است. این سیستمها به دلیل اشغال فضای کم، سهولت نصب و راهاندازی، و عملکرد خودکار، به طور فزایندهای مورد استقبال قرار میگیرند. با این حال، برای عملکرد صحیح و بهینه این سیستمها، رعایت نکات مهمی در بهرهبرداری و نگهداری از آنها ضروری است. بهره برداری و نگهداری از پکیج تصفیه فاضلاب شامل یکسری عملیات بازرسی، تعمیر، نگهداری و راهبری پکیج تصفیه است. با توجه به اینکه روش های بکار رفته برای تصفیه هر نوع فاضلاب متفاوت است به همین دلیل نکات بهره برداری و نگهداری از یک سیستم تا سیستم دیگر متفاوت می شود. سرپرست و یا اپراتور پکیج تصفیه فاضلاب باید به خوبی آموزش ببیند و تمامی کاتالوگ ها و راهنما های نگهداری از پکیج را در اختیار داشته باشد. چرا که نقش اپراتور در نگه داشتن سطح راندمان تصفیه فاضلاب در حد بالا بسیار اهمیت دارد.
چرا باید از پکیج تصفیه فاضلاب نگهداری کرد؟
هر پکیج تصفیه شامل بخش های مکانیکی و برقی مختلف است. به علاوه سیستم های دوزینگ و یا تزریق و همچنین سیستم پمپاژ که در ابتدای پکیج تصفیه قرار می گیرد. هر نوع قطعه برقی ممکن است دچار خرابی شود و خرابی این دستگاه ها کل سیستم تصفیه را دچار اختلال می کند. نحوه عملکرد این سیستم ها اطلاعات کافی را پیش از خرابی این دستگاه ها در اختیار اپراتور قرار می دهد.
از سوی دیگر به دلیل درگیر بودن قطعات مکانیکی با فاضلاب و مواد خورنده ممکن است طی چندین سال دچار مشکلاتی شوند که باید پیش از خرابی کامل تعمیر و یا تعویض شوند. بنابراین می توان گفت لازمه درست کار کردن پکیج تصفیه فاضلاب بهره برداری و نگهداری منظم از آن است.
بیشتر بخوانید: دلیل تولید کف در پکیج تصفیه فاضلاب و راه حل حذف آن
بخش های مختلف رایج در پکیج تصفیه فاضلاب
تصفیه فاضلاب با روش های مختلفی انجام می شود که هر کدام از بخش های خاصی تشکیل شده اند. پکیج تصفیه فاضلاب هوادهی گسترده، پکیج تصفیه فاضلاب A2O، پکیج تصفیه فاضلاب MBBR، پکیج تصفیه فاضلاب UASB از مهم ترین پکیج هایی هستند که برای تصفیه فاضلاب صنعتی و بهداشتی در بیمارستان ها، هتل ها، کارخانجات و صنایع مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه به معرفی مهم ترین بخش های تصفیه فاضلاب پرداخته شده است:
پیش تصفیه
آشغالگیر: در ابتدای هر پکیج تصفیه فاضلاب یک آشغالگیر نصب می شود. تا از ورود ذرات بزرگ و معلق به درون پکیج جلوگیری کند.
مخزن ته نشینی : در این مخزن زمان کافی به فاضلاب داده می شود تا مواد معلق و سنگین خود را در کف مخزن ته نشین کند.
بیشتر بخوانید: لاگون تصفیه فاضلاب و انواع آن
چربی گیر: این فرایند برای تصفیه فاضلاب حاوی مقادیر زیاد روغن و چربی مناسب است. مانند تصفیه فاضلاب کشتارگاه، تصفیه فاضلاب لبنیات و غیره.
متعادل ساز: به منظور کنترل پیک های دبی فاضلاب و یکسان کردن بار آلودگی ورودی از مخزن متعادل ساز استفاده می شود.
ایستگاه پمپاژ: از آن جایی که فاضلاب درون مخزن متعادل ساز ثابت می شود برای انتقال به مخازن بعدی و انجام فرآیند تصفیه باید از یک ایستگاه پمپاژ برای انتقال فاضلاب استفاده کرد.
تصفیه اصلی
مخزن تصفیه بیولوژیک: در این مخزن فاضلاب مورد هوادهی قرار می گیرد تا میکروارگانیسم ها فرایند تصفیه فاضلاب را با سرعت بالا انجام دهند.
تجهیزات هوادهی: هوادهی فاضلاب به شکل سطحی و عمقی انجام می پذیرد. برای هوادهی عمقی به بلوئر و دیفیوزر نیاز است.تجهیزات هوادهی با توجه به روش اتخاذ شده متفاوت است.
مخزن بی هوازی: در صورتی که فاضلاب ورودی دارای بار آلایندگی بالایی باشد که با استفاده از روش هوازی قابل تصفیه نباشد، از این مخزن استفاده می شود.
زلال ساز: پس از تصفیه بیولوژیک به فاضلاب زمان لازم داده می شود تا بیوفیلم های تولید شده توسط میکروارگانیسم ها ته نشین شوند.
مخزن انعقاد و لخته سازی: برای تصفیه فاضلاب واحد های صنعتی مخزن انعقاد و لخته سازی برای حذف مواد معلق و یا پیش از واحد چربی گیر انجام می شود.
واحد غشایی: در پکیج تصفیه فاضلاب MBR یک واحد غشایی برای تصفیه بیشتر تعبیه می شود. نگهداری و بهره برداری این واحد نیاز به تخصص بالایی دارد.
تصفیه نهایی
مخزن ضدعفونی کردن: روش های مختلفی برای ضدعفونی کردن فاضلاب تصفیه شده وجود دارد. کلر زنی، ازناسیون و اشعه UV متداول ترین روش های ضدعفونی می باشند. که هریک نیاز به نگهداری خاصی است.
وظایف اپراتور در نگهداری و بهره برداری پکیج تصفیه
اپراتور باید برای بهره برداری مناسب از تصفیه فاضلاب با کمک یک دفترچه بازرسی تمامی تجهیزات و تاسیسات را مورد بازرسی قرار دهد که شامل:
- بررسی ظاهری مخزن و تجهیزات
- بررسی عدم تولید صدای نابه هنجار از تجهیزات الکتریکی
- بازرسی وجود نشتی در تاسیسات و تجهیزات
- آچارکشی میکسر
- تعویض روغن و گریس کاری بلوئر ها و سایر الکترو موتور ها در بازه های تعیین شده
- بازرسی از پمپ های لجن کش و تمیز کردن آن ها
- تهیه مواد شیمایی مورد نیاز
- بررسی دوز تزریقی مواد شیمیایی مانند کلر و منعقد کننده ها
- بررسی چشمی جریان ورودی و خروجی پکیج تصفیه فاضلاب
- بررسی چشمی و آزمایشگاهی کیفیت فاضلاب ورودی و خروجی
- تمیز کردن سطح فاضلاب از مواد شناور
- بررسی دبی خروجی از فیلتر ها جهت اطلاع از گرفتگی فیلتر
- تخلیه لجن مازاد در بازه زمانی مشخص از مخزن هاضم لجن
نکات مهم در نگهداری از پکیج تصفیه فاضلاب
- محافظت از سیستم در برابر یخزدگی: در مناطق سردسیر، برای جلوگیری از یخزدگی لولهها و پمپها، از عایقبندی مناسب و سیستم گرمایش استفاده کنید.
- کنترل و تنظیم pH: سطح pH فاضلاب ورودی را به طور مرتب کنترل و در صورت نیاز تنظیم کنید. pH مناسب برای عملکرد صحیح پکیج تصفیه فاضلاب بین 6 تا 8 است.
- بررسی و تعویض قطعات: به طور مرتب قطعات فرسوده یا آسیبدیده پکیج تصفیه فاضلاب را بررسی و در صورت نیاز تعویض کنید.
- استفاده از مواد شوینده و ضدعفونیکننده مناسب: فقط از مواد شوینده و ضدعفونیکنندههای مخصوص پکیج تصفیه فاضلاب استفاده کنید. از استفاده از مواد شیمیایی خورنده یا مضر خودداری کنید.
- ثبت اطلاعات: تاریخچه سرویس و نگهداری پکیج تصفیه فاضلاب را به طور مرتب ثبت کنید. این اطلاعات میتواند در عیبیابی و رفع مشکلات احتمالی در آینده مفید باشد.
مهم ترین مشکلات بهره برداری پکیج تصفیه فاضلاب
مشکلات رایج در طی فرایند تصفیه فاضلاب :
- تولید بو
- گرفتگی فیلتر ها
- ممبران ها و لوله ها
- و تولید کف
این مشکلات را پس از بازرسی ها به سرعت تشخیص داده می شوند و میتوان حل کرد.
بیشتر بخوانید: مشکلات رشد جلبک ها در تصفیه خانه و منابع آبی
نکات مهم در بهرهبرداری از پکیج تصفیه فاضلاب
- استفاده صحیح از سیستم: قبل از استفاده از پکیج تصفیه فاضلاب، دفترچه راهنمای آن را به دقت مطالعه کنید و از نحوه عملکرد و نکات ایمنی آن آگاه شوید. از ریختن مواد شیمیایی مضر، روغن، و مواد جامد بزرگ به داخل سیستم خودداری کنید.
- کنترل منظم سیستم: به طور منظم سطح فاضلاب ورودی و خروجی را بررسی کنید. در صورت مشاهده هرگونه ناهنجاری یا نشتی، فوراً با متخصصان تماس بگیرید.
- نظافت و شستشو: به طور مرتب پکیج تصفیه فاضلاب را تمیز و شستشو کنید. برای این کار از مواد شوینده ملایم و غیرخورنده استفاده کنید.
- لجنزدایی: لجن تولیدی پکیج تصفیه فاضلاب را به طور مرتب تخلیه کنید. این کار معمولاً هر 3 تا 6 ماه یکبار باید انجام شود.
- سرویس دورهای: برای اطمینان از عملکرد صحیح پکیج تصفیه فاضلاب، به طور دورهای (معمولاً هر 6 ماه یکبار) توسط متخصصان سرویس و نگهداری شود.
اهمیت بهره برداری و نگهداری پکیج تصفیه فاضلاب
در صورت بهره برداری مناسب از پکیج تصفیه فاضلاب هتل، ویلا و محیط های صعتی و مسکونی و انجام بازرسی ها و تعمیرات به موقع، از بروز خسارات وسیع و مشکلات بزرگ تر جلوگیری می شود. در نتیجه هزینه بهره برداری و نگهداری در حد چشم گیری کاهش می یابد.
نکات مهم بهره برداری
در پکیج تصفیه فاضلاب به روش لجن فعال تا پانزده روز به دلیل وجود حجم لجن کم، کف زیادی در مخزن تشکیل می شود. و با این وجود نباید فرایند هوادهی توقف پیدا کند. اگر میزان لجن برگشتی کم باشد تولید کف در مخزن ادامه پیدا می کند و یا اگر فاضلاب حاوی فسفر و نیتروژن باشد ممکن است کف در فاضلاب ظاهر شود.
- سلامت تجهیزات هوادهی (بلوئرها)
- در صورت نیاز تعویض قطعات مکانیکی
- بازرسی واحدهای فیلتراسیون تا مشخص شود نیاز به تعویض یا شستشو دارند
- بازرسی لوله ها
- بازرسی دیفیوزرها به جهت ممانعت از گرفتگی و کاهش تزریق هوا
- بررسی رنگ و بو زیست توده
نتیجهگیری
با رعایت نکات مهم در بهرهبرداری و نگهداری از پکیج تصفیه فاضلاب، میتوانید از عملکرد صحیح و بهینه این سیستم برای سالهای متمادی اطمینان حاصل کنید. این امر نه تنها به حفظ محیط زیست کمک میکند، بلکه از هزینههای تعمیرات و بازسازی در آینده نیز میکاهد.