تصفیه فاضلاب صنایع پتروشیمی تنها با یک روش امکان پذیر نیست و مجموعه ای از فرآیندهای تصفیه فاضلاب باید برای آنها اجرا شود. چون در این فاضلاب انواع گوناگونی از آلاینده ها از قبیل مواد آلی و غیر آلی، ترکیبات شیمیایی و ذرات معلق و کلوئیدی وجود دارد که حذف هر یک به شیوه خاصی باید انجام شود. در ادامه ابتدا مشخصات فاضلاب پتروشیمی، لزوم تصفیه آنها و روش های مورد استفاده را بررسی خواهیم کرد.
لزوم تصفیه فاضلاب صنایع پتروشیمی
پتروشیمی یکی از صنایع با مصرف آب بالا است که بخش اعظم آن به فاضلاب تبدیل می شود. در روند تبدیل مواد نفتی به پلاستیک، مواد پلیمری و غیره مقدار زیادی ترکیبات شیمیایی وارد فاضلاب می شود. از مهم ترین منابع تولید فاضلاب در پتروشیمی می توان به گزینه های زیر اشاره کرد:
- ورود ذرات کلوئیدی و روغنی به فاضلاب با شستشوی سالن و تجهیزات
- وورد املاح و فلزات سنگین به آب با تخلیه دیگ های بخار
- افزایش ترکیبات شیمایی مختلف در فاضلاب در روند تبدیل مواد نفتی به سایر محصولات
به همین دلیل در این نوع فاضلاب با مقدار بسیار زیاد ذرات روغنی، گلیسیرین، نفت، اکسید اتیلن، ذرات پلاستیکی، گلیکول، اکسید اتیلن و باکتری های پرسینیا مواجه هستیم. ورود این آلاینده ها به طبیعت خطرات بسیار زیادی را به همراه دارد. به همین دلیل نیاز به تصفیه فاضلاب صنعتی دارند تا این تهدید را از بین ببرد.
از دیگر دلایل لزوم تصفیه پساب پتروشیمی می توان به کاهش مصرف آب اشاره کرد. با تصفیه استاندارد این نوع فاضلاب می توان مجدد از آنها در سایر صنایع و حتی آبیاری مزارع کشاورزی و باغبانی و شستشوی سالن ها استفاده کرد.
مشخصات فاضلاب پتروشیمی
تنوع بسیار زیاد مواد آلی و غیر آلی، ترکیبات پلیمری و شیمیایی در این نوع فاضلاب منجر به تغییر اغلب پارامترهای کیفی می شود. ویژگی های برخی از پارامترهای کیفی فاضلاب این صنعت در جدول زیر ارائه شده است:
تصفیه فاضلاب صنایع پتروشیمی
در انتخاب روش های تصفیه فاضلاب مناسب برای پتروشیمی نمی توان نسخه مشابه برای این صنعت ارائه داد. چون ابتدا باید نوع آلاینده ها و مقدار هر یک به طور دقیق آنالیز و سپس بر همین اساس روش مناسب انتخاب شود. به همین دلیل در ادامه مجموعه ای از روش ها را ارائه می دهیم که متناسب با ویژگی های فاضلاب می توان چند مورد از آنها را در پکیج تصفیه فاضلاب اجرا کرد.
تصفیه فیزیکی فاضلاب
در فاضلاب پتروشیمی ذرات ریز پلاستیکی و پلیمری وجود دارد که ورود آنها به لوله و تاسیسات پکیج تصفیه می تواند منجر به انسداد آنها شود. این ذرات و سایر مواد جامد معلق که اغلب اندازه های بزرگی دارند را می توان به کمک آشغالگیرها جمع آوری کرد. این مرحله پیش تصفیه فیزیکی اجرا شده و به شدت بر روی کارایی گام های بعد تاثیرگذار است.
انعقاد فاضلاب شیمیایی
بعد از اجرای تصفیه فیزیکی فاضلاب وارد فاز انعقاد میشود. در این مرحله به شیوه های گوناگون مواد کلوئیدی و روغنی از قبیل نفت به کمک روش های انعقاد جمع آوری می شوند. انعقاد در صنعت تصفیه فاضلاب به روش های متعددی قابل اجرا است که برخی از آنها عبارتند از:
تصفیه با اکسیداسیون
در این روش به فاضلاب مواد اکسیدکننده تزریق می شود. ورود این مواد به فاضلاب منجر به اکسید آلاینده های موجود در آن شده و به مرور در کف مخزن ته نشین خواهند شد. این مرحله بیشتر برای حذف فلزات سنگین موجود در فاضلاب کاربرد دارد و به مرور باید رسوب های ته نشین شده در کف مخزن تخلیه شوند.
تصفیه با مواد منعقدکننده شیمیایی
از دیگر روش های مناسب برای جداسازی ذرات روغنی و کلوئیدی از فاضلاب پتروشیمی می توان به تزریق مواد منعقدکننده اشاره کرد. مواد شیمیایی منعقدکننده دارای تنوع بالایی هستند و به محض ورود به فاضلاب فلوک هایی بار مثبت ایجاد می کنند. ذرات روغنی بار منفی به فلوک ها متصل شده و لایه های لخته ای را تشکیل داده و به سطح فاضلاب انتقال پیدا می کنند.
تصفیه فاضلاب صنایع پتروشیمی با انعقاد الکتریکی
یکی از روش های موثر که هیچ ترکیب جانبی مضر ایجاد نمی کند و اجرای آن سریع و بدون نیاز به امکانات پیشرفته است، انعقاد الکتریکی می باشد. برای اجرای این روش نیاز به صفحات آند و کاتد است که داخل فاضلاب وارد می شوند. سپس جریان برق میان این صفحات برقرار شده و هیدرولیز رخ می دهد. یون های مثبت ایجاد شده در فاضلاب ذرات روغنی با بار منفی را جذب می کنند و به مرور روی سطح فاضلاب شناور می شوند.
در این روش به مرور صفحات آند و کاتد تحلیل رفته و نیاز به تعویض دارند. به همین دلیل در تصفیه خانه های بزرگ اجرای آن مقرون به صرفه نیست.
چربی گیری فاضلاب پتروشیمی با API
یکی از روش های بسیار موثر برای جداسازی ذرات کلوئیدی و روغنی از فاضلاب استفاده از چربی گیر API است. در این روش فاضلاب وارد مخازن مخصوص شده و بر اساس قانون استوک ذرات ریز و سبک وزن به بالا هدایت شده و ذرات سنگین تر در کف ته نشین می شوند.
تصفیه فاضلاب با CIP
در این روش می توان از قانون استوک استفاده کرد اما برای بهبود کارایی صفحات مورب داخل مخزن استفاده میشوند. به دلیل مورب بودن صفحات، ذرات سبک با سرعت بیشتری به بالای حرکت کرده و ذرات جامد در کف ته نشین می شوند.
تصفیه فاضلاب پتروشیمی با DAF
یکی از چالش ها در حذف ذرات کلوئیدی، هم نام بودن آنها از نظر بار الکتریکی است. به همین دلیل یکدیگر را دفع می کنند و در بالا یا کف مخزن انباشته نخواهند شد. برای حل این مشکل می توان از چربی گیر DAF استفاده کرد که نیاز به هوادهی فاضلاب دارد. ورود هوا با فشار زیاد به فاضلاب باعث تشکیل حباب شده و به ذرات روغنی متصل می شوند. در نهایت این ذرات به بالا حرکت کرده و روی سطح فاضلاب لایه های لخته را تشکیل می دهند.
علاوه براین روش ها، استفاده از ازن نیز می تواند برای حذف آمینو بنزوئیک اسید استفاده کرد. این روش در چند سال اخیر ارائه شده و یکی از فرآیندهای نوین به شمار می رود.
تصفیه بیولوژیکی فاضلاب
مواد آلی موجود در فاضلاب را می توان با روش های تصفیه بیولوژیکی بدون نیاز به مواد شیمیایی حذف کرد. تنوع در روش های بیولوژیکی بسیار زیاد است و در این میان فرآیند تصفیه فاضلاب MBR بیشترین کارایی و راندمان را دارد. سایر روش ها از قبیل تصفیه فاضلاب به روش هوادهی گسترده هزینه بر بوده و برای تصفیه خانه بزرگ مناسب نیست.
در روش MBR روند تصفیه کاملا شبیه به لجن فعال است و تنها تفاوت در استفاده از سیستم های فیلتراسیون غشایی است. در این روش ابتدا فاضلاب وارد مخزن شده و هوادهی انجام میشود. در این مخزن لجن فعال برگشتی برای تغذیه بهتر باکتری ها نیز وجود دارد. باکتری ها مواد الی را تجزیه کرده و سپس فاضلاب از سیستم فیلتراسیون غشایی عبور داده می شود. با عبور فاضلاب از غشاها بسیاری از ذرات معلق در آن حذف شده و زلال سازی انجام می شود.
تصفیه نهایی فاضلاب پتروشیمی
در فاضلاب پتروشیمی مقدار زیادی یون و املاح وجود دارد که ورود آنها به طبیعت خطرناک است. برای حذف این ذرات می توان از روش های جذب سطحی و تبادل یونی استفاده کرد. جذب سطحی فاضلاب به کمک کربن فعال های تعبیه شده در فیلتر کربنی انجام شده و بسیاری از یون ها حذف می شوند. از دانه های پلیمری رزین نیز می توان برای جداسازی یون های کلسیم و منیزیم، روی و آهن استفاده کرد. این مرحله تصفیه نهایی انجام شده و در نهایت فاضلاب از تصفیه خانه تخلیه شده و در سایر صنایع استفاده می شود.
پکیج تصفیه فاضلاب صنایع پتروشیمی
برای دریافت بهترین نتیجه از روند تصفیه فاضلاب پتروشیمی لازم است پساب ها به طور دقیق آنالیز شوند و در نهایت بر اساس کیفیت خروجی مورد نظر مجموعه روش های مناسب انتخاب شوند. این روش ها در نهایت در پکیج تصفیه فاضلاب پتروشیمی در ظرفیت متناسب با دبی فاضلاب ورودی با قطعات مورد نیاز پیاده سازی می شود. بعد از پیاده سازی مجموعه روش های مناسب، تصفیه به صورت کاملا خودکار اجرا خواهند شد.
گروه آبسازه یکی از مراکز فعال در زمینه تولید پکیج تصفیه فاضلاب پتروشیمی در ظرفیت های گوناگون با راندمان بالا است. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با کارشناسان این مجموعه تماس بگیرید.
