تصفیه فاضلاب کارخانه قند و شکر طی چند مرحله با انواع روش های تصفیه فیزیکی، بیولوژیکی بی هوازی و شیمیایی انجام می شود. چون در این نوع فاضلاب انواع مواد آلاینده معلق جامد، مواد آلی و ترکیبات شیمیایی وجود دارد و تنها در یک مرحله امکان تصفیه آنها وجود ندارد. به همین دلیل است که برای این قبیل صنایع از پکیج تصفیه فاضلاب، که شامل چندین فرآیند است استفاده می شود. در ادامه بهترین روش های تصفیه پساب کارخانه قند و شکر و مشخصات این نوع فاضلاب بررسی خواهد شد.
مشخصات فاضلاب کارخانه قند و شکر
کارخانه قند و شکر از جمله صنایع پرمصرف آب است که بیش از 90 درصد آن به فاضلاب تبدیل می شود. در تمام مراحل تبدیل چغندر و نیشکر به قند و شکر آب نقش مهمی و کلیدی دارد و در هر گام با آلاینده های مختلف آلوده میشود. در هر مرحله از تولید قند و شکر مقدار خاصی آب مصرف میشود و بیشترین مقدار متعلق به عصاره گیری است. در جدول زیر میزان آب مصرفی در هر بخش از کارخانه های قند و شکر مشخص شده است.
آب مصرفی در هر مرحله به مرور با آلاینده های مختلفی از قبیل گل و لای، قند، فسفر، نیتروژن و غیره آلوده میشود. ورود این آلاینده ها به آب باعث تغییر پارامترهای کیفی فاضلاب شده و بر همین اساس روش تصفیه فاضلاب کارخانه فند تعیین می گردد. برخی از پارامترها و شاخص های کیفی این فاضلاب در جدول درج شده است.
روش های تصفیه فاضلاب کارخانه قند و شکر
با توجه به نوع آلاینده های موجود در فاضلاب و پارامترهای کیفی این پساب ها، تصفیه فاضلاب قبل از ورود به طبیعت الزامی است. نکته بسیار مهم در این زمینه، نیاز به چندین مرحله برای حذف انواع مختلف آلاینده ها از پساب کارخانه های قند و شکر است. این نوع پساب با روش های تصفیه فاضلاب صنعتی بهبود پیدا می کنند. توجه داشته باشید که این فاضلاب ها حاوی مقدار زیادی مواد قندی است و به منبع غذایی مناسبی برای باکتری ها تبدیل می شود. در نتیجه استفاده از روش های هوازی برای تصفیه فاضلاب کارخانه قند و شکر به دلیل تولید لجن زیاد توصیه نمی شود. در مقابل، روش های بی هوازی شرایط مناسب تری در این زمینه دارند.
تصفیه فاضلاب کارخانه قند به سه روش تصفیه فیزیکی، تصفیه بیولوژیکی و تصفیه شیمیایی انجام میشود. در مرحله تصفیه فیزیکی هدف جمع آوری ذرات بزرگ جامد موجود در فاضلاب است. در تصفیه بیولوژیکی باکتری ها در شرایط بی هوازی مواد آلی را تجزیه و باعث فسفر، نیتروژن و سایر مواد را از پساب ها حدف می کنند. در نهایت با تصفیه شیمیایی ذرات روغنی و گریس، ذرات بسیار ریز معلق، باکتری و ویروس ها در صورت وجود از فاضلاب حذف می شوند.
تصفیه فیزیکی فاضلاب کارخانه قند
تصفیه فیزیکی نوعی پیش تصفیه برای جداسازی تکه های جامد معلق و گل و لای موجود در فاضلاب است. تکه های جامد از قبیل باقی مانده نیشکر و چغندر و برگ و غیره به کمک آشغالگیر جمع آوری میشوند. در صورت حذف نشدن این ذرات در پیش تصفیه، تاسیسات در گام های بعد دچار انسداد شده و کارایی روند تصفیه نیز کاهش پیدا خواهد کرد.
علاوه بر حذف ذرات معلق، گل و لای نیز تا حد زیادی در این گام کاهش پیدا می کند. بهترین روش برای حذف گل و لای موجود در فاضلاب، ته نشینی است. برای این منظور فاضلاب وارد حوضچه های مخصوص شده و در حالت ثابت و بدون حرکت قرار میگیرند. به مرور ذرات گل و لای و موارد مشابه به کف مخزن انتقال پیدا کرده و رنگ فاضلاب روشن تر از قبل شده و کدورت کاهش پیدا می کند.
در این مرحله پارامترهای مهمی از قبیل BOD و COD بهبود پیدا نمی کنند و تنها از نظر ذرات جامد معلق پساب ها در سطح بهتری قرار می گیرند.
بیشتر بخوانید: پکیج تصفیه فاضلاب
تصفیه بیولوژیکی بی هوازی
در روند تبدیل چغندر و نیشکر به قند و شکر، عصاره گیری و سفید کردن مواد آلی متعددی وارد فاضلاب می شود. این ترکیبات را می توان بدون نیاز به مواد شیمیایی به کمک باکتری ها تجزیه کرد. تصفیه بیولوژیکی به دو روش هوازی و بی هوازی انجام میشود که در این نوع فاضلاب فرآیندهای بی هوازی کاربرد دارند. روش های هوازی وزن لجن تولیدی در فاضلاب را افزایش داده و تاثیر منفی بر هزینه ها دارد.
از بهترین روش های بی هوازی تصفیه فاضلاب کارخانه قند و شکر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تصفیه فاضلاب به روش UAFB
یکی از رایج ترین روش های تصفیه پساب صنایع تولید قند و شکر، تصفیه فاضلاب به روش UAFB است. در این روش صفحات پلاستیکی در داخل مخزن قرار گرفته و شرایط موجود در این فضا کاملا بی هوازی است. باکتری ها به مرور روی این صفحات رشد و تکثیر پیدا کرده و با سرعت بالاتری مواد آلی موجود در فاضلاب را تجزیه می کنند.
تصفیه فاضلاب به روش USBF
از دیگر روش های مناسب برای تصفیه پساب کارخانه قند و شکر، فرآیند تصفیه فاضلاب USBF است. در این روش فاضلاب ابتدا در شرایط کاملا بی هوازی قرار گرفته و مواد آلی تجزیه می شوند. سپس با فشار هوا وارد مخزن مخروطی شکل می شود. در حین عبور از این مخزن بقایای مواد آلی تجزیه شده در کف مخزن ته نشین شده و فاضلاب تصفیه شده و بیوگازها از قسمت بالای مخزن تخلیه میشود.
تصفیه فاضلاب به روش UASB
برای کاهش و حذف مواد آلی می توان از تصفیه فاضلاب به روش UASB استفاده کرد. در این روش فاضلاب از انتهای مخزن در شرایط بی هوازی وارد می شود. سپس از روی بستر لجن عبور داده شده و باکتری ها از مواد مغذی آن استفاده نموده و سایر مواد الی تجزیه می شوند. در زمان عبور از بستر لجن فعال، تکه های باقی مانده از مواد آلی تجزیه شده در این بخش قرار گرفته و به لجن تبدیل می شوند. بیوگاز و فاضلاب تصفیه شده در نهایت از بالای مخزن تخلیه می گردد.
تصفیه شیمیایی فاضلاب کارخانه قند
علاوه بر مواد آلی، در نوع فاضلاب ترکیبات شیمیایی، روغن و گریس نیز وجود دارد که در دو مرحله قبل حذف نمی شوند. برای حذف این آلاینده ها از روش های تصفیه شیمیایی استفاده میشود که رایج ترین آنها عبارتند از:
تزریق مواد منعقدکننده
ذرات روغن و گریس دارای بار الکتریکی منفی بوده و به همین دلیل یکدیگر را دفع می کنند. برای حذف این ذرات مواد منعقدکننده به فاضلاب تزریق می شود. بعد از ورود این مواد، ذرات معلق به مواد منعقدکننده متصل شده و لایه های لخته مانند را تشکیل می دهند. لخته ها به مرور به بالای مخزن حرکت کرده و با تجهیزاتی از قبیل اویل اسکیمر می توان آنها را جمع آوری کرد.
اکسیداسیون و انعقاد الکتریکی
از دیگر روش های موثر برای تصفیه فاضلاب کارخانه قند و شکر می توان به اکسیداسیون اشاره کرد. برای اجرای این روش صفحات کاتد و آند در مخزن فاضلاب قرار میگیرد. سپس جریان الکتریکی در مخزن وارد شده و در اثر هیدرولیز ذرات در کف مخزن ته نشین می شوند. علاوه براین، می توان مواد اکسید کننده از قبیل پراکسید هیدروژن نیز به فاضلاب تزریق کرد. این مواد باعث اکسید شدن ذرات معلق در فاضلاب شده و به مرور به دلیل وزن سنگین در کف مخزن ته نشین می شوند.
رسوب گیری
یکی از چالش های مهم در فاضلاب کارخانه قند و شکر، وجود فلزات سنگین است که به سختی می توان آنها را حذف کرد. برای حذف این ذرات می توان به فاضلاب مواد رسوب گیر از قبیل هیدروکسید سدیم افزود. با ورود این مواد به فاضلاب، فلزت سنگین لایه های رسوب را تشکیل داده و در نهایت می توان آنها را جمع آوری و تخلیه کرد.
پکیج تصفیه فاضلاب کارخانه قند و شکر
تنوع بسیار بالا مواد آلاینده موجود در فاضلاب کارخانه های قند و شکر باعث شده است تا با یک روش نتوان تصفیه آنها را انجام داد. به همین منظور آبسازه پکیج تصفیه فاضلاب کارخانه قند و شکر را در ظرفیت های گوناگون و به صورت کاملا سفارشی طراحی و تولید کرده است. این دستگاه قادر به تصفیه کامل فاضلاب بوده و راندمانف کیفیت و کارایی بالای آن تضمین شده است. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با کارشناسان آبسازه تماس بگیرید.
