لوله کاروگیت نوعی لوله پلی اتیلن دوجداره است که سطح داخلی آن صاف و سطح خارجی آن موج دار (کاروگیت) است. این لوله ها به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار، خوردگی و ضربه، عمدتاً برای انتقال فاضلاب، آب‌های سطحی و زهکشی مورد استفاده قرار می گیرند. ساختار موج دار خارجی لوله کاروگیت باعث افزایش استحکام آن در برابر فشار خاک و نیروهای خارجی می شود و به همین دلیل در پروژه های عمرانی و ساختمانی به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. این لوله را با نام های لوله خرطومی فاضلاب و یا لوله دو جداره فاضلابی پلی اتیلن نیز می شناسند. در این مطلب با نحوه تولید انواع لوله کاروگیت، سایز بندی و کاربرد های آن آشنا خواهیم شد.
لوله کاروگیت (به انگلیسی: Corrugated Pipe) یکی از انواع لوله های پلیمری است. لوله پلی اتیلن کاروگیت دار لوله ای است که یک سری برآمدگی ها و شیارهایی به موازات یکدیگر روی سطح آن موجود است که این خطوط از الگوی عمود بر خط مرکزی لوله پیروی می کنند و در تمام سطح این لوله، فرورفتگی هایی وجود دارد که در فاصله یکسان از یکدیگر قرار دارند. تولید لوله کاروگیت به این مدل راه حلی است که انعطاف پذیری و پایداری مکانیکی آن را افزایش می دهد. این لوله‌ها به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار، ضربه و خوردگی، عمدتاً برای انتقال فاضلاب، آب‌های سطحی و زهکشی مورد استفاده قرار می گیرند. لوله های کاروگیت را می توان از جنس پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) بصورت اسپیرال و دوجداره ساخت. لوله پلی اتیلن فاضلابی از جنس HDPE، دارای استاندارد DIN16961 می باشد و از سایز 110 میلیمتر تا سایز 3000 میلیمتر، قابل سفارش و تولید در کارخانه آب سازه می باشند.
لوله کاروگیت فاضلابی، دامنه و تنوع بسیار گسترده ای دارد. از ویژگی های متمایز این محصول می توان به هدف استفاده و مواد ساخت آنها اشاره کرد. علاوه بر این، ممکن است تفاوت های خاصی در شکل پروفیل، ضخامت دیوار، ابعاد فرورفتگی ها و همچنین کل محصول نهایی وجود داشته باشد. پلی پروپیلن، پلی وینیل کلراید و پلی اتیلن فشار قوی به عنوان مواد اولیه برای ساخت لوله های پلاستیکی موجدار استفاده می شود. در ادامه انواع لوله های فاضلابی را با هم برسی میکنیم.
| سایز لوله (میلیمتر) | کاربردهای اصلی | مقاومت مکانیکی معمول (کیلو نیوتن/متر مربع) | وزن تقریبی هر متر (کیلوگرم) |
|---|---|---|---|
| 110, 125 | فاضلاب خانگی، زهکشی ساختمان | 31.5 | 1-1.5 |
| 160 | فاضلاب خانگی، کوچه های با عرض 10 متر | 8, 16, 31.5, 64 | 1.5-2 |
| 200 | فاضلاب، زهکشی، غلاف کابل، محافظت شیرآلات | 8, 16, 31.5, 64 | 2-2.5 |
| 250, 300 | فاضلاب، زهکشی، خیابان های با عرض 20 متر | 8, 16, 31.5, 64 | 2.5-3.5 |
| 315 | فاضلاب، خیابان های با عرض 20 متر، عمق 7 متر | 8, 16, 31.5, 64 | 3-4 |
| 400 | منهول، شوتینگ زباله، غلاف کابل های قطور | 8, 16, 31.5, 64 | 4-5 |
| 500 | اگوی شهری | 16, 31.5, 64 | 5-6 |
| 600 و بالاتر | جمع آوری فاضلاب، تولید منهول، لوله های انتقال آدم رو | 16, 31.5, 64 | 6 و بیشتر |
| 800 تا 3200 | اسپیرال و کورتیوپ، پروژه های بزرگ | - | بسته به قطر و ضخامت متغیر است |
لوله های کاروگیت دو جداره به گونه ای طراحی شده اند که تمام استاندارد های صنعتی در زمینه استحکام و کشش را برآورده می سازند. این لوله ها به دلیل ساختار دو لایه، مقاومت بسیار بالایی در برابر فشار و ضربه دارند. از طرف دیگر، لوله های کاروگیت تک جداره که از یک لایه پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) ساخته می‌شوند، برای مصارف زهکشی معمولی بسیار مناسب هستند. سبک بودن، انعطاف پذیری بالا و سهولت نصب از جمله مزایای این نوع لوله ها محسوب می شوند. با این حال، به دلیل ساختار موجدار، احتمال گرفتگی در آن ها بیشتر است و نیاز به ایجاد شیب های تندتر در سیستم های زهکشی دارند.
لوله های اسپیرال کاروگیت، نسل جدیدی از لوله های پلی اتیلن هستند که با روشی پیشرفته تر از روش سنتی کاروگیت تولید می شوند. در این روش، پروفیل های تشکیل دهنده دیواره لوله به صورت مستطیلی و با رویه ای صاف و صیقلی تولید شده و سپس به صورت مارپیچ به دور هم پیچیده می شوند. این طراحی بهینه، باعث کاهش وزن لوله و افزایش مقاومت آن شده و در نتیجه، امکان تولید لوله های با قطر بزرگ تر و کاربردهای متنوع تر را فراهم کرده است. لوله های اسپیرال شیاردار در سایزهای مختلف تولید می شوند و در صنایع مختلفی از جمله فاضلاب شهری، زهکشی، آب رسانی و ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرند. برای مثال، لوله های با قطر کمتر از 160 میلی متر معمولاً برای مصارف خانگی و محافظت از سیم برق استفاده می شوند، در حالی که لوله های با قطر بیشتر برای شبکه های فاضلاب شهری و پروژه های بزرگ تر به کار می روند.
بیشتر بخوانید: تفاوت لوله پلی اتیلن با لوله کاروگیت ساده و اسپیرال در چیست؟
آشنایی با ساختار لوله های کاروگیت به شما کمک می کند تا انتخاب مناسب تری داشته باشید و از مزایای آن ها به بهترین نحو بهره مند شوید.
لوله های کاروگیت از جنس پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) تولید می شوند و دارای ساختاری موج دار و مقاومی هستند. این موج دار بودن باعث افزایش استحکام لوله و مقاومت آن در برابر فشارهای خارجی می شود. به طور کلی، ساختار یک لوله کاروگیت شامل اجزای زیر است:
لوله‌های کاروگیت می‌توانند اندازه‌های مختلفی داشته باشند. از لوله‌های شیاردار کوچک، به عنوان زهکشی برای حمل روان اب از ناودان گرفته تا لوله های موجدار با اندازه بزرگتر برای زهکشی طوفان ها و کانال ها زیر پل ها و کنار جاده ها استفاده می شود.
لوله کاروگیت، دارای سایزهای متفاوتی است. شما می‌توانید این لوله‌ها را با سایزهای 110، 125، 160، 200، 250، 315، 400، 450 و 500، 600، 700، 800، 900، 1000، 1200، 1400، 1600، 1800، 2000، 2500 و 3000 میلی متر از شرکت آب سازه خریداری کنید.
| ردیف | قطر دهانه داخلی بر حسب میلیمتر | قطر دهانه خارجی بر حسب میلیمتر | سایز بر اساس اینچ |
|---|---|---|---|
| 1 | 110 | 127 | 4 |
| 2 | 160 | 187 | 6 |
| 3 | 200 | 231 | 8 |
| 4 | 250 | 291 | 10 |
| 5 | 315 | 364 | 12 |
| 6 | 400 | 468 | 16 |
| 7 | 500 | 584 | 20 |
| 8 | 600 | 708 | 24 |
| 9 | 700 | 827 | 28 |
| 10 | 800 | 890 | 32 |
| 11 | 900 | 928 | 36 |
| 12 | 1000 | 1130 | 40 |
| ردیف | قطر دهانه داخلی بر حسب میلیمتر | قطر دهانه خارجی بر حسب میلیمتر | سایز بر اساس اینچ |
|---|---|---|---|
| 1 | 1200 | 1320 | 48 |
| 2 | 1400 | 1560 | 55 |
| 3 | 1600 | 1800 | 63 |
| 4 | 1800 | 2000 | |
| 5 | 2000 | 2240 | |
| 6 | 2500 | 2780 | |
| 7 | 3000 | 3300 |
لوله اسپیرال کاروگیت فاضلابی بسیار پرکاربرد است. در درجه اول برای سیستم های مدیریت آب جریان گرانشی مانند زهکشی آب طوفان، زهکشی زیرسطحی، فاضلاب بهداشتی و جمع آوری شیرابه استفاده می شود. لوله کاروگیت دو جداره به دلیل سبک بودن و خواص غیرشکننده برای استفاده در سازه های زیرزمینی، در نظر گرفته می شود. حمل و نصب آن نیز آسان است و هزینه کلی پروژه را کاهش می دهد.
استفاده از لوله کاروگیت زهکشی یک امر ضروری در هر پروژه ساختمانی است. از لوله زهکشی برای انتقال آب از یک مکان به مکان دیگر استفاده می شود و هدف اصلی، مدیریت فاضلاب از مکان های مسکونی، تجاری و صنعتی است. آب را می توان به طور مناسب و موثر دفع کرد تا از سیل، آسیب ساختار، تخریب خاک و سایر مشکلات جلوگیری شود. در نتیجه، لوله های زهکشی ممکن است هم برای عملیات در محل و هم برای عملیات نهایی پروژه به کار گرفته شوند.
لوله کاروگیت فاضلابی، علاوه بر زهکشی، به طور گسترده در بسیاری از زمینه های زندگی انسان استفاده می شود. به دلیل ویژگی های عملیاتی منحصر به فرد و امکان سنجی اقتصادی، آنها به سرعت جایگزین همتایان فلزی خود شدند و موقعیت های پیشرو در این بخش از بازار مصرف را به دست آوردند. همین بس که امروزه این محصولات 25 درصد از کل تولیدات لوله تولید شده در جهان را تشکیل می دهند. در ادامه به برخی از مزایای این لوله ها اشاره کرده ایم:
استانداردهای تولید لوله کاروگیت، مجموعه‌ای از قوانین و مقرراتی هستند که برای تضمین کیفیت، ایمنی و عملکرد مناسب این نوع لوله ها در نظر گرفته شده اند. این استانداردها، چه در سطح ملی و چه بین المللی، مشخص می کنند که لوله های کاروگیت باید از چه مواد اولیه ای تولید شوند، چه ابعادی داشته باشند و چگونه آزمایش شوند تا بتوانند در شرایط مختلف و برای کاربردهای متنوع مورد استفاده قرار گیرند. برخی از مهم ترین آزمون های این لوله ها شامل مقاومت حلقوی، ضربه، خمش، نفوذپذیری و مقاومت در برابر مواد شیمیایی است. رعایت این استانداردها باعث می شود تا لوله های کاروگیت به طور ایمن و کارآمد در سیستم های آب و فاضلاب، گاز، ساختمان و سایر صنایع مورد استفاده قرار گیرند.
تولیدکنندگان لوله کاروگیت، باید این لوله ها را مطابق با استاندارد های جهانی تولید کنند. در ساخت لوله کاروگیت فقط گرانول و عناصر نام برده شده در استاندارد ها باید مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین تحت آزمون های مختلفی کیفیت لوله های تولیدی کنترل می شود. این آزمون ها شامل مقاومت حلقوی، انعطاف پذیری، میزان دوده، مقاومت در برابر ضربه، چگالی و شکل ظاهری می شود.
برای لوله های کاروگیت درجه سفتی را با ضخیم کردن برخی از حلقه ها تنظیم می کنند. هرچه سخت تر باشند، کاروگیت برای گذاشتن در یک گودال مناسب تر می شود. فرورفتگی هایی که ساختار موجدار لوله کاروگیت را تشکیل می دهند با فناوری اکستروژن مواد اولیه پلیمری با دیواره دوگانه به دست می آیند.
لوله های کاروگیت در کاربردهایی مانند زهکشی که انعطاف پذیری، دوام و استحکام از ویژگی های مهم هستند استفاده می شود. انعطاف‌پذیری باعث می‌شود لوله‌های موج دار در مقایسه با لوله‌های صلب و غیر موج دار برای کاربردهای مختلف مفیدتر و مناسب‌تر باشند. از بین مواد مختلف سازنده لوله کاروگیت، لوله پلی اتیلن HDPE به عنوان چند منظوره ترین، انعطاف پذیرترین و بادوام ترین آنها در نظر گرفته می شود.
لوله کاروگیت پلی اتیلنی به دو شکل تولید می شود. در روش اول مواد پلی اتیلنی قالب گیری و پرس می شوند. در روش دوم که منجر به ساخت لوله کاروگیت اسپیرال می شود از دستگاه اکسترود استفاده می شود. پس از طی چند مرحله و بعد از خنک سازی لوله های به شکل مارپیچ یا اسیپرال در می آیند و بعد رنگ های زرد یا آبی اضافه می شود.
نصب لوله کاروگیت به دلیل انعطاف‌پذیری و وزن کم آن نسبت به لوله‌های فلزی و بتنی، به طور کلی ساده‌تر است. با این حال، برای اطمینان از یک نصب صحیح و بادوام، رعایت برخی نکات ضروری است.
مراحل کلی نصب لوله کاروگیت:
آماده‌سازی محل نصب:
اتصال لوله‌ها:
نصب لوله در ترانشه:
آزمایش نشت‌یابی:
در ارتباط با نصب لوله کاروگیت باید نکاتی را رعایت کرد:
در لوله های کاروگیت فقط از مواد پلی اتیلنی استفاده شده و در لوله های اسپیرال کاروگیت مسلح بین دو لایه داخلی و خارجی ورق آهن استفاده شده است.لوله های کاروگیت مسلح فقط در سایز های بالای 1000 موجود می باشد.
این لوله ها از سایزهای 800 میلیمتر به بالا موجود هستند. از نظر وزنی سبکتر هستند و بهمین دلیل قیمت بسیار پایین تری نسبت به دیگر لوله های کاروگیت دارند و در واقع یک قالب برای بتنریزی و نصب می باشد. نصب آن ها بصورت جوش پلی اتیلنی می باشد.البته در پروژهایی که نیاز به تحمل بار ترافیکی می باشد،پیشنهاد نمی شود.
بله – لوله های کاروگیت در سری های مختلف تولید می شوند. مثلا وزن لوله کاروگیت 200 در سری هشت SN8 حدود 2.500 کیلوگرم و در سری SN4 وزن هر متر حدود 2.100 کیلوگرم می باشدبهمین دلیل لوله کاروگیت 16 کیلونیوتن SN4 ارزانتر می باشد.
لوله های کاروگیت به طول های 50 سانتی متری تا 75 سانتیمتری از سری 4 – SN4 را رایزر کاروگیت می گویند.بیشتر برای محافظت از شیر های نصب شده در زمین کاربرد دارد.معمولا موجود هست همچنین براساس سفارش هم تولید می کنیم.
به یکی از دلایل زیر قیمت لوله کاروگیت می تواند ارزانتر باشد :
هدف اصلی طراحی لوله کاروگیت این بوده که در صورت استفاده در عمق زیاد بتواند در برابر زمین لرزه و تنش‌های ناگهانی دچار شکستگی نشود تا جریان شیمیایی و مضر آن وارد خاک نشده و پخش نگردد.لوله‌های کاروگیت یا دوجداره دارای مقاومت بالاتری هستند و مناسب این امر.
