قلیایی کردن آب فرآیندی است که طی آن سطح pH آب افزایش یافته که باعث کاهش اسیدیته شده و به سمت قلیایی شدن سوق داده می شود. این کار می تواند با استفاده از روش های مختلفی مانند دستگاه آب قلیایی، افزودن مواد معدنی قلیایی یا روش های طبیعی مثل افزودن لیمو یا خیار انجام شود. آب قلیایی به دلیل خواص آنتی اکسیدانی و توانایی خنثی سازی اسیدهای بدن، برای سلامتی مفید شناخته شده و اثرات مثبتی بر سیستم گوارشی، انرژی و حتی سیستم ایمنی بدن می گذارد. با مصرف آب آلکالاین، می توان به بهبود هضم، افزایش انرژی و کاهش التهاب کمک کرد. همچنین، آب با Ph بالا می تواند به عنوان یک نوشیدنی سالم و طبیعی برای جایگزینی نوشیدنی های گازدار و اسیدی استفاده شود.
آب قلیایی چیست؟
آب قلیایی (به انگلیسی: Alkaline water) که به عنوان آب آلکالاین شده نیز شناخته می شود نوعی آب تصفیه شده است که دارای pH بالاتر از 7 بوده که به تعادل اسیدی و قلیایی بدن کمک می کند و معمولاً به عنوان راهی برای بهبود سلامتی شناخته می شود. این آب از طریق دستگاه های قلیایی کننده آب، افزودن مواد قلیایی مانند جوش شیرین یا لیمو، و استفاده از فیلترهای قلیایی تهیه می شود. pH بالاتر این آب به دلیل کاهش یون های هیدروژن و افزایش یون های هیدروکسید در آن است. مصرف آب قلیایی می تواند به کاهش اسیدیته بدن، بهبود هضم، و افزایش انرژی کمک کند؛ اما تعادل در مصرف آن مهم است تا از عوارضی مانند اختلالات معده جلوگیری شود. بهترین زمان مصرف آن قبل یا بعد از وعده های غذایی است.
چگونه آب را قلیایی کنیم؟
قلیایی کردن آب فرآیندی است که طی آن سطح pH آب افزایش یافته و به محدوده ای بین 8 تا 9 (محدوده قلیایی) منتقل می شود. این آب، به دلیل وجود مواد معدنی قلیایی مانند کلسیم، پتاسیم و منیزیم، فوایدی برای سلامت بدن دارد. به طور کلی دو روش برای قلیایی کردن آب وجود دارد:
- روش صنعتی قلیایی کردن آب
- روش خانگی قلیایی کردن آب
روش های صنعتی قلیایی کردن آب
تولید آب قلیایی در مقیاس صنعتی معمولاً با هدف بهبود کیفیت آب برای مصارف صنعتی، کشاورزی یا شرب انجام می شود. این فرآیند ها با استفاده از پکیج تزریق مواد شیمیایی یکی از مؤثرترین و کنترل شده ترین راهکار ها است. این پکیج ها با دقت بالا مواد قلیایی مانند هیدروکسید سدیم (NaOH) یا کربنات سدیم (Na₂CO₃) را به آب تزریق می کنند. تزریق این مواد با استفاده از دوزینگ پمپ های پیشرفته انجام می شود که امکان تنظیم دقیق مقدار ماده شیمیایی متناسب با دبی آب و میزان pH مورد نظر را فراهم می کند که آب برای استفاده در فرآیند های خاص آماده شود.
1. افزودن مواد شیمیایی قلیایی
استفاده از پکیج تزریق مواد شیمیایی برای اضافه کردن مواد شیمیایی خاص یکی از متداول ترین روش ها در صنایع برای افزایش pH آب است:
- هیدروکسید سدیم (سود سوزآور): این ماده به‌سرعت pH آب را افزایش می دهد و معمولاً در صنایع تصفیه آب و فاضلاب استفاده می شود.
- هیدروکسید کلسیم (آهک هیدراته): برای تصفیه آب و کاهش اسیدیته، خصوصاً در صنایع کشاورزی و تولید آب شرب به کار می رود.
- کربنات سدیم (سودا اش): یک ماده قلیایی دیگر برای تنظیم pH آب در فرآیند های صنعتی است.
2. تصفیه با استفاده از بسترهای قلیایی
- در این روش، آب از میان بسترهایی از مواد قلیایی مانند دولومیت، مرمر یا سنگ آهک عبور داده می شود. این مواد به آرامی کربنات کلسیم و منیزیم را در آب آزاد می کنند و به تنظیم pH کمک می کنند.
- این روش در تصفیه آب های اسیدی طبیعی و همچنین آب های فرآیندی در صنایع معدنی و کشاورزی بسیار کاربردی است.
3. آلکالاین کردن آب در مقیاس بزرگ
- یونیزاسیون صنعتی: دستگاه های قلیایی کننده آب در مقیاس بزرگ با استفاده از الکترولیز، آب را به دو بخش قلیایی و اسیدی تقسیم می کنند. بخش قلیایی برای مصارف صنعتی و آشامیدنی استفاده می شود.
- این روش معمولاً در صنایعی که نیاز به آب با pH بالا دارند، نظیر تولید نوشیدنی های قلیایی، مورد استفاده قرار می گیرد.
4. تزریق گازها
- در برخی از صنایع، تزریق گاز آمونیاک یا دیگر گازهای قلیایی در آب برای تنظیم pH انجام می شود. این روش معمولاً در فرآیند های خنک کننده صنعتی و تولید کود استفاده می شود.
5. استفاده از سیستم های اسمز معکوس با واحد قلیایی کننده
- در این روش، آب ابتدا توسط آب شیرین کن های صنعتی تصفیه می شود و سپس در مرحله دوم از فیلترهای قلیایی عبور داده می شود تا pH افزایش یابد. این روش برای تولید آب آشامیدنی قلیایی با کیفیت بالا استفاده می شود.
6. افزودن مواد معدنی قلیایی
- این روش شامل افزودن مواد معدنی مانند کلسیت یا دولومیت به آب در حین فرآیند تصفیه است. این مواد علاوه بر افزایش pH، محتوای مواد معدنی آب را نیز بهبود می بخشند.
روش های خانگی قلیایی کردن آب
در حالی که دستگاه های آلکالاین کننده آب بهترین روش برای قلیایی کردن آب هستند، اما روش های خانگی نیز برای این کار وجود دارد.
توجه: قبل از انجام هرگونه تغییر در رژیم غذایی یا سبک زندگی خود، حتما با پزشک مشورت کنید.
استفاده از لیمو یا لیمو ترش:
- لیمو و لیمو ترش با وجود طعم ترش، خاصیت قلیایی دارند.
- چند قطره آب لیمو یا لیموترش به آب اضافه کنید و قبل از مصرف خوب هم بزنید.
- نکته: اسید موجود در لیمو هنگام ورود به بدن، واکنشی ایجاد می کند که در نهایت باعث قلیایی شدن بدن می شود.
استفاده از جوش شیرین:
- جوش شیرین یک ماده قلیایی است که می تواند به افزایش pH آب کمک کند.
- مقدار کمی جوش شیرین به آب اضافه کرده و خوب هم بزنید.
- توجه: مقدار جوش شیرین استفاده شده بسیار مهم است. استفاده بیش از حد آن می تواند مضر باشد.
استفاده از سبزیجات برگ سبز:
- سبزیجاتی مانند اسفناج، کلم پیچ و کاهو دارای خاصیت قلیایی هستند.
- این سبزیجات را به صورت خام یا پخته به آب اضافه کرده و اجازه دهید چند ساعت بماند. سپس آب را صاف کرده و مصرف کنید.
استفاده از میوه های خشک:
- برخی میوه های خشک مانند کشمش و انجیر دارای خاصیت قلیایی هستند.
- این میوه ها را به مدت چند ساعت در آب خیس کرده و سپس آب را بنوشید.
استفاده از دستگاه های یونیزاسیون خانگی:
- این دستگاه ها با استفاده از فرآیند الکترولیز، آب را به دو بخش قلیایی و اسیدی تقسیم می کنند.
- دستگاه های یونیزاسیون خانگی معمولاً گران تر هستند، اما بهترین روش برای تولید آب قلیایی با کیفیت بالا محسوب می شوند.
مزایای و فواید آب قلیایی برای سلامت
- تقویت سیستم ایمنی: به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی، به مبارزه با رادیکال های آزاد کمک می کند.
- کاهش التهاب: با خنثی سازی اسید های اضافی بدن، التهاب را کاهش می دهد.
- بهبود هضم: به تنظیم pH معده کمک کرده و هضم را آسان تر می کند.
- افزایش انرژی: با بهبود متابولیسم، انرژی بدن را افزایش می دهد.
- کاهش اسیدیته بدن: به حفظ تعادل pH بدن کمک کرده و از اسیدی شدن بیش از حد جلوگیری می کند.
- آنتی اکسیدان قوی: رادیکال های آزاد را خنثی کرده و از سلول ها محافظت می کند.
- حفظ تعادل pH بدن: به عملکرد صحیح بسیاری از فرآیند های بدن کمک می کند.
- هیدراته نگه داشتن بدن: به دلیل ساختار مولکولی خاص، سریع تر جذب بدن می شود.
- دفع سموم بدن: به دفع سموم و مواد زائد از بدن کمک می کند.
- تقویت استخوان ها: به جذب بهتر کلسیم کمک کرده و از پوکی استخوان جلوگیری می کند.
- جلوگیری از پیری زودرس: با مبارزه با رادیکال های آزاد، از پیری زودرس پوست و سلول ها جلوگیری می کند.
- کمک به کاهش وزن: به بهبود متابولیسم و کاهش اشتها کمک می کند.
- بهبود عملکرد مغز: به بهبود جریان خون در مغز و افزایش تمرکز کمک می کند.
- کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری ها: مانند سرطان، دیابت و بیماری های قلبی
- افزایش سلامت کلیه: با تنظیم pH بدن، به کلیه ها در دفع سموم کمک می کند.
- بهبود عملکرد روده: با بازگرداندن تعادل به روده، به تقویت سیستم ایمنی کمک می کند.
- افزایش سلامت کبد: به ویژه برای افراد مبتلا به دیابت، عملکرد کبد را بهبود می بخشد.
مزایای خاص برای پوست و مو
- بهبود سلامت پوست: با هیدراته کردن پوست و کاهش التهاب، به بهبود ظاهر پوست کمک می کند.
- کاهش آکنه و جوش: با تنظیم pH پوست و کاهش التهاب، به بهبود آکنه کمک می کند.
- افزایش درخشندگی مو: به دلیل خاصیت مرطوب‌کنندگی، موها را درخشان تر می کند.
- کاهش ریزش مو: با تقویت فولیکول های مو، از ریزش مو جلوگیری می کند.
مزایای آب قلیایی در مصارف خانگی، صنعتی و کشاورزی
- بهبود کیفیت پخت و پز: باعث نرم شدن حبوبات و سبزیجات می شود.
- تمیز کردن موثر تر سطوح: لکه ها را بهتر پاک می کند.
- صنایع غذایی: بهبود طعم و کیفیت محصولات، افزایش ماندگاری
- صنایع آرایشی و بهداشتی: تولید محصولات با کیفیت تر و ملایم تر.
- صنایع نساجی: بهبود رنگ و بافت پارچه ها.
- کشاورزی: افزایش رشد گیاهان، بهبود کیفیت خاک و کاهش نیاز به کودهای شیمیایی.
آب قلیایی به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی و توانایی تنظیم pH بدن، پتانسیل بهبود برخی از عملکردهای بدن، از جمله هضم و تقویت سیستم ایمنی را دارد. با این حال، تحقیقات بیشتری برای تایید کامل این ادعا ها مورد نیاز است. برای مطالعه بیشتر می توانید به سایت pubmed مراجعه کرده و مقاله اثرات مکمل آب قلیایی در بدن را بخوانید.
چند بار در روز آب قلیایی مصرف کنیم؟
مقدار مصرف آب قلیایی در روز بستگی به عوامل مختلفی مانند وزن، سطح فعالیت، آب و هوا و وضعیت سلامتی فرد دارد. به طور کلی، توصیه می شود که روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید. می توانید بخشی از این آب را به آب قلیایی اختصاص دهید. (مثلا 3 لیوان در روز)
نکته مهم: بهتر است قبل از هرگونه تغییر در رژیم غذایی خود، با پزشک مشورت کنید.
برای چه کسانی استفاده از آب قلیایی خطرناک است؟
تاکنون مطالعات علمی گسترده‌ای در مورد عوارض جانبی مصرف آب قلیایی برای افراد سالم انجام نشده است. با این حال، برای برخی افراد، مصرف بیش از حد آب قلیایی ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد.
- افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی: این افراد باید در مصرف آب قلیایی احتیاط کنند، زیرا ممکن است بر عملکرد کلیه‌ها تأثیر بگذارد.
- افراد تحت درمان با داروهای خاص: برخی داروها ممکن با آب قلیایی تداخل داشته باشند، بنابراین قبل از مصرف آب قلیایی، با پزشک خود مشورت کنید.
موارد ایمنی که باید در مورد آب قلیایی رعایت شود
- میزان pH: pH آب قلیایی نباید خیلی بالا باشد، زیرا ممکن است باعث تحریک دستگاه گوارش شود.
- کیفیت آب: آبی که برای قلیایی کردن استفاده می شود باید از کیفیت بالایی برخوردار باشد.
- دستگاه های یونیزاسیون: اگر از دستگاه یونیزاسیون برای قلیایی کردن آب استفاده می کنید، باید به طور مرتب فیلتر های آن را تعویض کنید.
- مصرف بیش از حد: مصرف بیش از حد آب قلیایی ممکن است باعث اختلال در تعادل الکترولیت های بدن شود.
سوالات متداول آب آلکالاین (آب قلیایی)
چگونه می توان آب قلیایی تهیه کرد؟
روش های تهیه آب قلیایی شامل استفاده از دستگاه یونیزه کننده، افزودن جوش شیرین، اضافه کردن لیمو، و استفاده از فیلترهای قلیایی در دستگاه تصفیه آب است.
چه زمانی آب قلیایی مصرف کنیم؟
بهترین زمان برای نوشیدن آب قلیایی، صبح ها با معده خالی یا نیم ساعت قبل از وعده های غذایی است.
مزایای نوشیدن آب قلیایی چیست؟
این آب می تواند به بهبود گوارش، افزایش انرژی، تقویت سیستم ایمنی، کاهش اسیدیته بدن و هیدراتاسیون بهتر کمک کند.
آیا آب قلیایی خاصیت ضد سرطانی دارد؟
برخی مطالعات نشان می دهد که آب قلیایی ممکن است به کاهش آسیب رادیکال های آزاد کمک کند، اما هیچ مدرک قطعی علمی برای اثبات ضد سرطانی بودن آن وجود ندارد.
چه مقدار آب قلیایی در روز باید مصرف کنیم؟
حداکثر 2 تا 3 لیوان در روز توصیه می شود. مصرف بیش از حد ممکن است باعث عدم تعادل pH بدن شود.
آیا آب قلیایی برای همه افراد مناسب است؟
آب قلیایی برای اکثر افراد بی ضرر است، اما کسانی که بیماری های کلیوی یا مشکلات خاص گوارشی دارند، باید قبل از مصرف با پزشک مشورت کنند.
تفاوت آب قلیایی با آب معمولی چیست؟
آب معمولی دارای pH حدود 7 است، در حالی که pH آب قلیایی بین 8 تا 9 بوده و حاوی مواد معدنی بیشتری است.
آیا آب قلیایی به کاهش وزن کمک می کند؟
به دلیل بهبود متابولیسم بدن، آب قلیایی ممکن است به کاهش وزن کمک کند، اما به تنهایی کافی نیست و نیاز به رژیم غذایی مناسب دارد.
آیا آب قلیایی برای ورزشکاران مفید است؟
بله، به دلیل خاصیت هیدراتاسیون سریع تر و کاهش اسیدیته ناشی از تمرینات سنگین، برای ورزشکاران مفید است.
آیا مصرف زیاد آب قلیایی مضر است؟
مصرف زیاد آن ممکن است باعث قلیایی شدن بیش از حد بدن و مشکلاتی مانند سردرد، ضعف عضلانی و اختلالات معده شود.
عنوان تغییر وضعیت آیا آب قلیایی برای پوست مفید است؟
بله، این آب می‌تواند به حفظ تعادل pH پوست کمک کند و از خشکی و آسیب های پوستی جلوگیری کند.
آیا آب قلیایی می تواند اسیدیته معده را کاهش دهد؟
بله، آب قلیایی می تواند به کاهش اسیدیته معده و سوزش سر دل کمک کند.
آیا مصرف آب قلیایی برای کودکان بی ضرر است؟
برای کودکان بالای 5 سال در مقدار کم بی ضرر است، اما نباید به مقدار زیاد مصرف شود.
آیا آب قلیایی بر سیستم ایمنی تأثیر دارد؟
بله، با کاهش اسیدیته بدن می تواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند.
آیا آب قلیایی با دارو ها تداخل دارد؟
بله، مصرف همزمان با برخی داروها ممکن است جذب آن ها را تحت تأثیر قرار دهد؛ بنابراین حداقل یک ساعت فاصله زمانی توصیه می شود.
عوارض مصرف آب قلیایی چیست؟
عوارض احتمالی شامل سردرد، ضعف، افزایش سدیم در بدن و قلیایی شدن بیش از حد بدن است.
آیا آب قلیایی برای دیابت مفید است؟
برخی تحقیقات نشان می دهد که آب قلیایی می تواند به تنظیم قند خون کمک کند، اما نباید جایگزین درمان پزشکی شود.
20 پاسخ
سلام وقت بخیر، یه سوال داشتم. اینکه مصرف روزانه آب قلیایی برای همه مناسبه یا ممکنه ضرری داشته باشه؟
وقت شما هم بخیر.
مصرف روزانه آب قلیایی در حد متعادل برای اکثر افراد مشکلی ایجاد نمی کند و حتی می تواند به تنظیم pH بدن کمک کند.
اما افرادی که مشکلات کلیوی یا بیماری های خاص دارند، بهتر است قبل از مصرف با پزشک مشورت کنند.
چجوری بفهمیم آبی که می خوریم قلیاییه یا نه؟ روش خاصی داره؟
سلام وقت بخیر
برای تشخیص قلیایی بودن آب، می توان از نوارهای تست pH یا کیت های مخصوص اندازه‌گیری pH استفاده کرد که در فروشگاه های لوازم آزمایشگاهی یا بهداشتی موجود هستند.
این نوارها را در آب فرو می برید و با تغییر رنگ، میزان pH آب مشخص می شود. همچنین، دستگاه های دیجیتال سنجش pH نیز وجود دارند که دقت بالاتری دارند و برای استفاده های مکرر مناسب هستند.
آب قلیایی معمولاً pH بین 7.5 تا 9 دارد.
من شنیدم آب قلیایی واسه کسایی که ورزش می کنن خیلی خوبه. این درسته
سلام
بله، آب قلیایی می تواند برای ورزشکاران مفید باشد. به طور خاص، این نوع آب به دلیل خاصیت قلیایی خود می تواند به خنثی سازی اسید های موجود در بدن کمک کرده و به بهبود هیدراتاسیون بدن پس از ورزش و کاهش خستگی عضلات کمک کند. همچنین، ممکن است خطر گرفتگی عضلات را کاهش دهد. این ویژگی ها می توانند موجب تسریع در ریکاوری بدن شوند و به ویژه پس از تمرینات سنگین مفید باشند.
این دستگاه هایی که میگن آب قلیایی می سازن واقعاً جواب میده یا الکیه؟
دستگاه‌های تولید آب قلیایی، مانند دستگاه‌های یونیزه‌کننده، به‌خوبی کار می‌کنند و می‌توانند با تغییر ساختار مولکولی آب و افزایش pH، آب قلیایی تولید کنند.
البته باید از برندهای معتبر استفاده کنید تا مطمئن باشید که دستگاه عملکرد صحیحی دارد.
چرا بعضی جاها میگن آب قلیایی برای معده خوب نیست؟!
آب قلیایی برای معده در شرایط عادی مفید است و به کاهش اسیدیته کمک می‌کند.
اما اگر بیش‌ازحد مصرف شود یا فرد دچار کاهش شدید اسید معده باشد (مثل بیماری هیپوکلریدریا)، ممکن است تأثیر منفی داشته باشد.
چجوری تو خونه آب قلیایی درست کنیم؟ روش ساده ای داره؟
بله، روش‌های ساده‌ای برای تهیه آب قلیایی در خانه وجود دارد. مثلاً می‌توانید مقداری جوش‌شیرین به آب اضافه کنید یا از لیمو استفاده کنید.
این روش‌ها باعث افزایش pH آب می‌شوند، اما برای مصرف منظم بهتر است از دستگاه‌های استاندارد استفاده کنید.
سلام، مصرف آب قلیایی واسه خانم‌های باردار هم خوبه یا باید احتیاط کنن؟
سلام، مصرف متعادل آب قلیایی معمولاً برای خانم‌های باردار مشکلی ندارد و حتی می‌تواند به کاهش مشکلاتی مانند سوزش معده کمک کند.
اما توصیه می‌شود حتماً با پزشک مشورت کنند تا مطمئن باشند.
آیا آب قلیایی می تونه توی درمان سنگ کلیه مؤثر باشه؟
آب قلیایی ممکن است به کاهش احتمال تشکیل سنگ کلیه کمک کند، زیرا می‌تواند محیط اسیدی بدن را کاهش دهد.
اما اگر سنگ کلیه دارید یا مستعد آن هستید، بهتر است ابتدا با پزشک مشورت کنید.
چرا تو بعضی مقاله ها نوشته آب قلیایی ممکنه جذب مواد مغذی رو کم کنه؟
مصرف زیاد آب قلیایی می‌تواند به تغییر pH معده و کاهش اسیدیته آن منجر شود.
از آنجا که اسید معده برای هضم و جذب برخی مواد مغذی ضروری است، ممکن است این فرآیند را مختل کند.
به همین دلیل تعادل در مصرف اهمیت دارد.
آیا آب قلیایی برای پوست هم خاصیت داره؟
بله، آب قلیایی می‌تواند به آبرسانی بهتر بدن کمک کند و تأثیر مثبتی بر سلامت پوست داشته باشد.
همچنین، برخی معتقدند که مصرف آن می‌تواند به کاهش التهاب و مشکلات پوستی کمک کند. البته برای مشکلات خاص پوستی، مشورت با پزشک ضروری است.