موثرترین راه شست و شوی ممبران دستگاه تصفیه آب صنعتی CIP

شست و شوی ممبران ها، Clean In Place یا CIP یکی از موثر ترین روش ها برای تمیز کردن تجهیزات دستگاه تصفیه آب صنعتی می باشد. این فرایند نه تنها تجهیزات سیستم را تمیز می کند بلکه می تواند باعث از بین بردن میکروارگانیسم ها نیز شود. بنابراین می توان از این روش در صنایع مواد غذایی، نوشیدنی، لبنیات و غیره نیز با اطمینان خاطر استفاده کرد.

سیستم شستشو CIP چیست؟

از طریق فرایند شست و شو با درصد مشخصی از اسید و باز در سیستم CIP (Clean In Place)، تمامی مواد کلوئیدی بزرگ، میکروارگانیسم ها، مواد آلی، مواد معدنی و سایر رسوبات را که در طول فرایند تصفیه آب بر روی ممبران ها رسوب کرده اند حذف می شود. به این ترتیب عملکرد طبیعی دستگاه تصفیه آب صنعتی حفظ شده و عمر مفید ممبران ها افزایش پیدا می کند. همچنین استفاده از روش های پیش تصفیه مانند استفاده از فیلترهای شنی و فیلترهای کربنی، همچنین استفاده از مواد شیمیایی مانند آنتی اسکالانت می توانند از گرفتگی ممبران ها جلوگیری کنند و طول عمر ممبران ها را افزایش دهند.

چه زمانی باید از واحد شست و شوی ممبران CIP استفاده کرد؟

در هنگام خرید دستگاه تصفیه آب صنعتی، سازنده یک بازه زمانی حدودی در مورد شست و شوی ممبران ها به همراه دستورالعمل راهبری دستگاه را در اختیار کارفرما قرار می دهد. اما این بازه زمانی تقریبی است و ممکن است با توجه به شرایط آب ورودی تغییر کند.

به طور کلی هنگامی که دبی خروجی آب از دبی طراحی شده برای دستگاه با 10 تا 15 درصد افت مواجه شد به معنای فرارسیدن زمان شست  و شوی ممبران ها است. همچنین اگر میزان متوسط نمک خروجی تا 5 درصد افزایش پیدا کرد باید از فرایند CIP استفاده نمود.

نحوه اسید شویی دستگاه تصفیه آب

در اولین قدم ممبران های دستگاه را با آب با دمای 60 تا 80 درجه سانتیگراد بشویید. تا مواد باقیمانده بر روی سطح ممبران پاک شوند. از آب تصفیه شده توسط دستگاه RO، آب نرم شده یا آبی که استاندارد آب ورودی به RO را تامین کند می توان برای شست و شوی ممبران استفاده کرد. مدت زمان شست و شو با آب بین 10 تا 15 دقیقه است.

یک محلول قلیایی 1 تا 2 درصد تهیه کنید، دمای محلول را بین 60 تا 80 درجه برسانید و سپس محلول قلیایی را به منظور شست و شوی ممبران وارد دستگاه تصفیه آب کنید. با این کار پروتئین ها، چربی ها و سایر آلاینده ها از روی سطح ممبران پاک می شوند. مدت زمان شست و شوی قلیایی نیز  بین 10 تا 15 دقیقه می باشد.

پس از پایان شست و شو با محلول قلیائی، ممبران ها دوباره با آب 60 تا 80 درجه شسته می شوند. تا هیچ محلول قلیائی بر روی ممبران باقی نماند. زمان این شست و شو بین 5 تا 10 دقیقه است. اما برای اطمینان خاطر با استفاده از یک pH سنج، PH آب ورودی و آب خروجی را اندازه بگیرید. اختلاف pH نباید بیش تر از 0.5 باشد.

یک محلول اسید با دمای 60 تا 80 درجه و با غلظت 0.5 تا 1 درصد آماده و با این محلول ممبران دستگاه RO را شست و شو دهید. به استفاده از اسید شویی تمامی نمک ها، مواد معدنی، یون های فلزی و سایر مواد آلاینده نیز از روی سطح غشا ها پاک می شوند. فرایند اسید شویی بین 15 تا 20 دقیقه ادامه دارد.

پس از پایان اسید شویی نیز باید دستگاه آب شیرین کن صنعتی با آب شسته شود تا اسید های باقی مانده درون دستگاه خارج شود. به این منظور همانند مراحل قبلی آب با دمای بالا بین 60 تا 80 درجه وارد دستگاه می شود. پس از 5 تا دقیقه شست و شو pH آب ورودی و خروجی از دستگاه آب شیرین کن باید اندازه گیری شود. اختلاف pH ها باید کم تر از 0.5 باشد.

اهمیت استفاده از واحد CIP در دستگاه تصفیه آب صنعتی

حذف ناخالصی ها و مواد جامد محلول و معلق از آب نیازمند یک سیستم فیلتراسیون بسیار کارآمد می باشد. با کمک دستگاه تصفیه آب صنعتی می توان تمام ناخالصی های آب را تا 99 درصد حذف کرد. بنابراین آب نهایی دارای کیفیت بالا و مطابق با استاندارد ها می باشد. با توجه به عملکرد عالی این دستگاه در صنایع مختلف مانند کشاورزی، صنایع غذایی و کارخانه ها مورد استفاده است. یکی از چالش های مهم این دستگاه گرفتگی غشاهای آن است. به طوری که می تواند عملکرد کلی دستگاه را دچار اختلال کند. به منظور رفع گرفتگی ممبران ها از واحد CIP در سیستم آب شیرین کن استفاده می شود.

نکات شست و شوی دستگاه تصفیه آب صنعتی

1. مدت زمان شست و شو نباید کوتاه شود. کم کردن این زمان منجر به کاهش کیفیت و کمیت آب تولیدی خواهد شد.
2. محلول های شست و شوی اسیدی و بازی را طبق استاندارد ارائه شده توسط سازنده دستگاه تهیه کنید.
3. یکی از اشتباهات رایج در فرایند CIP تخلیه نکردن آب تغلیظ شده است. حتما پیش از شروع CIP از خروج آب تغلیظ اطمینان حاصل کنید.
4. از آب تصفیه شده توسط دستگاه تصفیه آب صنعتی برای شست و شو استفاده کنید.
5. افزایش دمای محلول های شست و شو تا 40 درجه می تواند بسیار موثر باشد.
6. ممبران ها باید به مدت 24 ساعت پس از هر دوره شست و شو استراحت کنند.
7. برای انتخاب نوع شست و شو دهنده، ابتدا باید ماده اصلی که باعث گرفتگی ممبران شود شناسایی شود. با اندازه گیری پتانسیل رسوب گذاری، فشار نرمال شده، دبی و هدایت الکتریکی می توان رسوبات را شناسایی کرد.
8. پاک کننده ها با pH بالا عملکرد بهتری دارند. در حالی که پاک کننده ها با pH پایین نیاز به گردش بیشتر دارند تا عملکرد خوبی داشته باشند.

با توجه به کاربرد های مختلف دستگاه تصفیه آب صنعتی در واحد های مختلف مانند کشاورزی و صنایع غذایی باید نکات مربوط به نگهداری از این دستگاه نیز رعایت شود. در این مقاله دلیل شست و شوی ممبران، زمان انجام CIP و مراحل CIP بیان شد. امیدواریم با رعایت نکات نگهداری از دستگاه تصفیه آب صنعتی همیشه بهترین عملکرد از دستگاه را دریافت کرده و آب مورد نیاز با بالاترین استاندارد ها برای شما تامین شود.